Coraz korzystniejsze warunki finansowania wymiany starych, degradujących środowisko pieców na paliwa kopalne, stale skłaniają inwestorów ku pompom ciepła. O ile budując od podstaw bądź poddając modernizacji stosunkowo nowy budynek, montaż stanowi wręcz formalność, tak schody zaczynają się w momencie, gdy pragniemy zainstalować pompę w bardziej wiekowych domach. Czy taka inwestycja jest opłacalna? Na co powinieneś zwrócić uwagę? Odpowiadamy!
Mówiąc o starym domu, mamy na myśli wszystkie budynki, które nie zostały poddane termomodernizacji zgodnie z normami WT 2017 i WT2021, zakładającymi m.in. ograniczenie współczynnika przenikania ciepła przegród Ep (ścian) poprzez zastosowanie grubszego materiału izolacyjnego odpowiednio do 0,23 W/m2K (do 2021 roku) i 0,2 W/m2K (od 2021 roku). Ponadto normy te wymagają od inwestorów ograniczenia wartości współczynnika Ep, określającego maksymalne roczne zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną do 95 kWh/(m2x rok) do 2021 roku, a obecnie 70 kWh(m2 x rok). Tak restrykcyjnym wymogom z pewnością nie będą w stanie sprostać żadne piece starego typu.
Według wydawanego co trzy lata raportu GUS o zużyciu energii w gospodarstwach domowych, w 2018 roku (data ostatniego wydania) 34,3% budynków stanowiły te wybudowane w latach 1961-1980. Ponadto do ogrzewania pomieszczeń 36,5% mieszkańców wykorzystywało węgiel kamienny, drewno opałowe – 28,8%, a gaz ziemny 14%. Ostateczny bilans paliw kopalnych w ogrzewaniu mieszkań i domów wyniósł około 80%, przy niewielkim, 0,28-procentowym – choć dziś niezwykle dynamicznie rosnącym – udziale pomp ciepła.
Zgodnie ze słowami wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii Anny Korneckiej aktualnie termomodernizacji wymaga 160 tys. domów wielorodzinnych i około 4 mln domów jednorodzinnych. Obecne tempo dostosowywania budynków do obowiązujących norm wynosi ok. 1% rocznie, jednak dzięki programom, takim jak Czyste Powietrze, poziom ten ma wzrosnąć wkrótce do ok. 3-4%. Pomóc ma w tym także pula 3 mld złotych z Krajowego Planu Odbudowy. Długoterminowa Strategia Renowacji zakłada zaś, że do 2050 roku 66% budynków, które wymagają termomodernizacji, zostanie doprowadzonych do tzw. standardu pasywnego, a 21% – do standardu energooszczędnego.
W dobie tych informacji i licznych dofinansowań coraz większa ilość osób rozważa ogrzewanie pompą ciepła, oferującą najniższe możliwe koszty energii przy jednoczesnym spełnianiu wszystkich standardów budowlanych. Jak się okazuje, nie w przypadku każdego domu będzie to możliwe bez remontu generalnego. W których przypadkach inwestycja ta będzie wiązała się więc z najwyższymi kosztami oraz w jaki sposób możemy je zoptymalizować?
Ogrzewanie domu, w którym nie zadbano o izolację, będzie zawsze wiązało się z wysokimi kosztami, niezależnie od zastosowanego źródła ciepła. Dotyczy to także pomp, które w niekorzystnych warunkach mogą osiągać wyjątkowo niski wskaźnik sezonowej efektywności w trybie grzania (SCOP). Stare instalacje z grzejnikami będą stanowiły nie mniejszą przeszkodę z uwagi na ich wysoką temperaturę pracy, wynoszącą zwykle 90oC, podczas gdy pompy ciepła są w stanie podgrzać krążącą w obiegu wodę jedynie do ok. 45-70oC. Wymiana istniejącego systemu na ogrzewanie podłogowe, sufitowe lub ścienne jest więc niestety w większości przypadków konieczna. Wyjątek stanowią niewielkie domki lub miejsca, niewymagające utrzymania zbyt wysokiej temperatury, bądź wykorzystujące pompę ciepła jako pomocnicze źródło ciepła – w ich przypadku czasem możliwe jest wykonanie termomodernizacji i pozostawienie tradycyjnych kaloryferów.
Termomodernizacja niesie ze sobą wiele oszczędności – dzięki niej będziemy mogli przede wszystkim wybrać pompę o mniejszej mocy, zmniejszając ostateczny koszt inwestycji i przyszłe rachunki za energię. Należy pamiętać, że poprawa izolacji cieplnej budynku powinna być przeprowadzana wyłącznie przez fachowców na drodze profesjonalnego audytu energetycznego.
Pod terminem termomodernizacji należy rozumieć szereg działań, takich jak:
Każde z nich przyczynia się do zmniejszenia jednostkowego zapotrzebowania na ciepło, poprawiając warunki pracy przyszłej pompy. Ostateczny zakres działań określany jest przez specjalistę na drodze wizji lokalnej i wykonania niezbędnych pomiarów. Na etapie analizy należy określić m.in. straty ciepła przez wentylację oraz obliczyć zapotrzebowanie na energię zarówno budynku, jak i jego mieszkańców z odpowiednio dużym zapasem.
Zasadniczą kwestię przy doborze pompy ciepła do starego domu stanowić będzie wybór rodzaju ogrzewania. Niskotemperaturowe pompy ciepła pracują w zakresie 45-55oC, co – jak już wspomnieliśmy – jest zdecydowanie zbyt niskim poziomem, by skutecznie dostarczyć ciepło poprzez stare instalacje i grzejniki. Najskuteczniejszym rozwiązaniem pozostanie zastosowanie ogrzewania ściennego, sufitowego bądź podłogowego, które znacznie zwiększy powierzchnię grzewczą, pozwalając tym samym na wybór pompy o mniejszej mocy. Taka modernizacja będzie oczywiście wiązała się z gruntownym remontem, jednak będzie w stanie szybciej się zwrócić i zapewnić niższe ceny energii.
W przypadku niektórych instalacji istnieje możliwość zastosowania wysokotemperaturowych pomp ciepła, podgrzewających wodę do 60-75oC, we współpracy z tradycyjnymi grzejnikami – tu skuteczność będzie jednak ściśle zależna od stanu izolacji oraz temperatury, wymaganej przez instalację. Rozwiązanie to może być stosowane np. w miejscach, w których wykorzystuje się tradycyjne piece z uwagi na brak możliwości podłączenia domu do miejskiej sieci ciepłowniczej. W takich systemach pompa ciepła – bez wymiany kaloryferów na ogrzewanie podłogowe, ścienne lub sufitowe – może uzupełniać się z piecem na paliwo stałe.
Ostateczny wybór rodzaju zasilania (woda, powietrze lub grunt) oraz mocy pompy ciepła powinien zapaść w porozumieniu inwestora z wyspecjalizowaną firmą, która przeprowadzi kompleksową ocenę budynku oraz możliwości montażowych. W większości przypadków w starych budynkach, poddanych termomodernizacji, stosuje się pompę typu powietrze-powietrze, pobierającą ciepło z powietrza atmosferycznego. Należy jednak pamiętać, że jej efektywność będzie nierozerwalnie związana z poziomem izolacji cieplnej ścian, podłóg i przegród.
Brzmi drogo? Na szczęście ostateczne koszty możemy zredukować, korzystając z ulg finansowych, oferowanych przez samorządy i niektóre banki. Pierwszą z opcji jest Ulga termomodernizacyjna, przeznaczona dla właścicieli domów jednorodzinnych, pozwalająca odliczyć od podstawy podatku nawet do 53 tys. zł. Drugą możliwość obniżki kosztów stanowi Fundusz Termomodernizacji i Remontów (FTiR), organizowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego. W jego ramach możemy uzyskać premię termomodernizacyjną, pokrywającą 16% kosztów w przypadku samego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, 21% przy jednoczesnym montażu mikroinstalacji OZE (w tym pompy ciepła) lub 50% w przypadku modernizacji budynków z wielkiej płyty wraz z ich wzmocnieniem. Odnośnie do banków komercyjnych – wiele z nich realizuje programy tzw. EKOkredytów i Zielonych kredytów o niższym niż zwykle oprocentowaniu oraz na zdecydowanie lepszych warunkach.
Najczęściej wybieraną formą pomocy przy termomodernizacji oraz montażu pomp ciepła jest program Czyste Powietrze, dofinansowujący wymianę starych pieców oraz przeprowadzenie niezbędnych robót, zmniejszających zapotrzebowanie budynku na energię cieplną. W tym wypadku możemy liczyć na dotację na zakup pompy ciepła i inne prace modernizacyjne łącznie w wysokości maksymalnie 30 lub 37 tysięcy, w zależności od programu finansowania.
Słowem podsumowania – pompa ciepła jest w stanie cieszyć nas wszystkimi swoimi zaletami nawet w starych budynkach, pod warunkiem przeprowadzenia odpowiedniego zakresu termomodernizacji pod okiem eksperta. Ponadto korzystając z ulg i dotacji, możemy znacznie zmniejszyć koszty dostosowania domu do WT 2021 i zainstalować grzejniki o większej powierzchni, idealne do stworzenia duetu z pompą ciepła.
Jeśli poszukujesz kompleksowej pomocy – skontaktuj się z nami! Jako home7 jesteśmy jednymi z liderów branży, specjalizując się w doradztwie, sprzedaży, montażu pomp ciepła oraz ich serwisie na terenie całej Polski. Podczas darmowej wizji lokalnej nasz specjalista dokładnie oceni możliwości wykonania instalacji, by w terminie maksymalnie 7 dni przygotować dla ciebie indywidualną wycenę, obejmującą kompletny zakres prac. Tak, by unowocześnić twój dom lub budynek mieszkalny, zapewniając ci energooszczędność, wygodę i pewność pozostawiania czystego środowiska naturalnego.
Używamy cookies
Profesjonalizm
Współpraca z renomowanymi producentami pomp ciepła
Kompleksowa usługa
Doradztwo, sprzedaż, montaż i serwisowanie pomp ciepła
Indywidualne podejście
Dobór pompy do każdego typu budynku
Darmowa wizja lokalna
Fachowe doradztwo na każdym etapie współpracy